Vrouw, Koning, Aas

Alweer een bericht? Ja, maar rustig maar. Alles gaat goed. Regelmatig schrijven we over onze ervaringen en omdat de ene ervaring telkens door de volgende wordt ingehaald, valt er wel eens wat tussen wal en schip en dat vinden wij zonde. Zonde, met name voor onszelf, omdat we het ons graag willen herinneren. Het zijn geen aanwijsbare gebeurtenissen maar onderwerpen die ons al 3 maanden opvallen, waar wij met elkaar en met reisgenoten, regelmatig over praten, want het is blijkbaar niet iets dat alleen ons bezighoudt. Het zijn ook geen onderwerpen van wereldniveau, maar met onze gezonde naiviteit van een nieuwe wereldreiziger, wel opvallend. Dus vergeef ons, ga iets anders doen als je het niet langer kunt aanhoren, maar dit bericht sluit voor ons het jaar, een deel van Azie en vooral Thailand af. Vrouw, koning, Aas, wat voor 2/3 de lading dekt en voor 1/3 het enige dichterlijke vrijheid. Wellicht wat vergezocht, maar vooruit maar. Je hoeft het niet te lezen.

Vrouw, of beter nog de vrouwen van Azie. Na deze beginregel zitten jullie (mannen) natuurlijk op het puntje van je computerkruk in afwachting wat ik (Leo) nu ga schrijven, maar leun maar weer rustig achterover, want daar gaat dit verhaal niet over, ik herhaal, niet over. Het gaat wel over de spil van de samenleving, de motor van de economie, de baas in huis, keuken en daarbuiten, degene waar alles omdraait, waartegen wij mannen, ja en amen zeggen, het gaat over de vrouwen van Azie. Ik zou het eigenlijk in hoofdletters moeten schrijven, want ze kunnen nog heerlijk koken ook. Pet af, diepe buiging, knieval en 3 maal hoera.
De vrouwen van Azie werken zich werkelijk een slag in de rondte. De vrouwen werken als betonvlechters in de bouw, vegen de straten en halen het vuilnis op, staan op de markt en in winkels achter de kraam of balie, koken de avondmaaltijd, runnen de hotels, reisagentschappen, restaurants en bars, doen de was, zorgen voor de kinderen, houden de plantsoenen bij, enz, enz. Als voorbeeld haal ik en een karakteristiek beeld in Vietnam aan. Een vrouw met een rieten driehoek op haar hoofd en op haar schouder een bamboestok met aan weerszijden twee manden, waarop van alles wordt vervoerd. Je kent het wel. En geloof ons, dat weegt soms zwaar. Steeds als de bomboelat omhoog veert doet ze en stapje en steeds als hij naar beneden veert houdt ze even in, zodat een weliswaar grappig pasje ontstaat, maar ze doet het. Een vrouw dus, met twee gewichten. Onthoudt dat beeld even. In het geval mannen iets te vervoeren hebben, gebruiken ze ook een bamboestok, tussen twee mannen in wel te verstaan, waaraan dan 1 gewicht hangt. Begrijp je wel. En dat is nu net het verschil. Natuurlijk werken de mannen ook.. Een hele dag met je brommertje of taxi op toeristen wachten is best vermoeiend en zal ongetwijfeld bijdragen in de huishoudelijke kas, maar om de een of andere reden oogt het minder indrukwekkend. En wat is daar nu zo bijzonder aan, zul je je afvragen. Wel nu, helemaal niets. Het viel ons gewoon op en vonden het vermeldingswaardig en vragen ons regelmatig af waarom deze Aziatische landen niet een grotere economische macht zijn geworden door al deze inzet. Als ik dan tegen Jeannette zeg dat er misschien een man nodig is om het een en ander goed te organiseren, vraagt ze me wie de busreis voor morgen heeft geregeld. Ik zeg, “ ja, maar…..” en zwijg en bestel nog maar een biertje met twee glazen (bij de serveerster) en proosten op de vrouwen van Azie. Ze glimlacht en Jeannette ook. Hulde.

Het is 5 december en we lopen door de straten van Bangkok en het is drukker dan ooit. De straten en pleinen zijn werkelijk afgeladen met mensen en de meeste winkels zijn gesloten, wat ook al uitzonderlijk is. Het zal toch niet waar zijn, zeg ik tegen Jeannette. Zoals de meeste van jullie weten is 5 december voor mij een bijzondere dag, want het is mijn verjaardag, maar ik had niet verwacht dat heel Bangkok uit zou lopen vanwege de verjaardag van een farang. Maar ja, aan de andere kant, denk ik, ze zijn er wel van op de hoogte, omdat ik immers bij iedere grensovergang en bij ieder guesthouse mijn geboortedatum op moet geven. We lopen met de massa mee naar een groot plein met aan een zijde een groot podium. Alle mensen juichen uitbundig en zo nu en dan zwaai ik terug. Bescheiden als ik ben besluit ik dan toch maar het podium op te lopen en het gejuich neemt toe. Dus toch denk ik. Aan de andere kant van het podium zie ik een oude man het podium opkomen. Het ontvangstcommite, wat leuk, had niet gehoeven. Als we hier dan toch zijn wil ik er ook een foto van. Nu had ik een aantal weken terug een leuke camera gekocht in de vorm van een pistool (om plaatjes te schieten). Dus ik pak mijn camera, richt die op het ontvangstcommite, het gejuich is nu oorverdovend en opeens hoor ik een harde knal. Jeannette laat onder de douche de shampoofles met een harde klap op de grond vallen. Ik wordt gillend wakker en Jeanntte komt de kamer in rennen om te vragen wat er aan de hand is. “Ik heb over Bumibol gedroomd”: zeg ik. Bumibol, de koning van Siam (thans Thailand, maar Siam klinkt toch iets exotischer), de langst zittende vorst ter wereld, de man die met de mooiste vrouw ter wereld is getrouwd en de man die zijn 80e verjaardag vierde op …5 december. Wat is dat toch met die Bumibol, vragen jullie je wellicht af. Wel dat doen wij ook al drie maanden. Wat is dat toch met die Bumibol. Alvorens ik verder ga, wil ik even meedelen: geen kwaad woord over Bumibol. Niet omdat wij de man helemaal niet kennen, maar gewoon omdat het verboden is.
Ken je het gevoel als je in de auto een snelheidscontrole passeert. Je gaat dan niet de wettelijk toegestane 50 km per uur rijden, maar 40 km, voor de zekerheid. In Thailand hebben ze, voor de zekerheid, werkelijk het hele land volgehangen met afbeeldingen van de koning en zijn vrouw. Niet zo’n statieportret zoals wij die van onze Bea kennen, maar mega grote afbeeldingen op huizen, gebouwen, kruisingen en waar je ook maar kan kijken, voor de zekerheid. Als de afbeeldingen dan toch iets kleiner zijn, hangen ze er wel een paar duizend op, herhaling is de kracht van reclame, bijvoorbeeld langs de snelweg, voor de zekerheid. Op ieder bankbiljet en munt staat zijn hoofd afgebeeld, voor de zekerheid. Iedere maandag loopt heel Thailand in een geel poloshirt (de kleur van de koning) met op de rug de tekst: “ We love the king”, voor de zekerheid. Iedere ochtend om 8 uur ligt het leven in Siam 15 seconden stil, want dan klinkt het volkslied door de straten en busstations en springt iedereen (ook wij) in de houding, voor de zekerheid. De Bangkok Post plaatst iedere dag een artikel met foto op de voorpagina, voor de zekerheid en vanwege dezelfde reden is er op elk televisiekanaal, elke dag wel een item over The King. Op de tentoonstelling over het 80-jarige leven van de man lazen wij dat Bumibol niet alleen een begenadigd zeiler is, hij ontwerpt ook boten en maakt ze ook zelf. Bumipol speelt niet alleen op diverse muziekinstrumenten, maar hij componeert ook. Bumibol schildert, Bumibol beeldhoudt, Bumibol zweet (want hij blijkt ook maar een mens), Bumibol fotografeert, Bumibol bezoekt en ontvangt en dit alles wordt via billboards, foto’s, tv en andere media aan het volk getoond. Ze houden van hem, nee adoreren hem, en haar en zijn moeder en zijn zuster en zijn broer en zijn kinderen, voor de zekerheid. Of toch niet. Misschien is de adoratie wel oprecht. Misschien gewoon omdat hij, King Rama IX, al 60 jaar op de troon zit en de representant is voor de welvaart die Siam in de nieuwe tijd, na alle oorlogen in Indochina, heeft bereikt, of misschien toch voor de zekerheid. Dat ene wetje brengt ons steeds aan het twijfelen. Een currieus verschijnsel, het Bumibolisme, maar ook wij houden van hem. Voor de zekerheid.

We hebben de aas tegen de borst gehouden. De troefkaart als laatste bewaard. Wat kan er nu meer overheersend zijn dan hetgeen ik hiervoor schreef over de vrouwen van Azie en koning Bumibol. Is er dan nog iets waarbij alles in de schaduw staat. Het antwoord is “JA” en het is (er is geen reden voor tromgeroffel of trompetgeschal)…..de verbrandingsmotor. Wat? Ja, de verbrandingsmotor. Meer dan waar dan ook dringt het in deze landen tot ons door dat de verbrandingsmotor misschien niet zo’n goede uitvinding is. Op de valreep van oud en nieuw jaar ga ik geen preek houden. Ook ga ik niet de moraalridder uithangen. Hij heeft de samenleving immers, sinds de uitvinding van de stoommachine, gebracht tot waar we nu zijn en hij maakt zelfs onze reis mogelijk, maar het doet toch onnatuurlijk aan. Er is (denk ik) geen levend wezen die zijn eigen nest zo vervuild als de mens. Het goede nieuws is dat 2007 ook hier als het jaar van het besef wordt beschouwd. Het besef van global warming, het besef dat het anders moet. Althans in de media, maar het is een start. Als ons een auto, vrachtauto, tuk-tuk of brommertje passeert en wij de accute neinging hebben om de brandweer te bellen, omdat wij denken dat de auto in brand staat, kijkt niemand, vreemd op. Als we mensen in de straat met mondkappen en brillen zien om zich tegen de smog te wapenen, kijkt niemand vreemd op. Als we 1,5 uur in een ferryboot zitten met een motor met het geluid van een klein vliegtuig, omdat iedere uitlaatdemping ontbreekt, kijkt niemand vreemd op. Het besef is er echter en dat is een start. De uitlaatgassen en zijn soms allesoverheersend en we vonden dat we het even moesten vermelden.

Zoals gezegd is Azie nieuw voor ons. We reizen en lopen rond met de gezonde naiviteit van een kind en genieten van elke minuut en iedere straatsteen die voorbij gaat en komt. Vrouw, Koning en…ach laat ook maar. Gewoon drie zaken die ons bezighouden en die we wilden vastleggen in ons weblog. Over een paar dagen gaat 2008 van start. Ons voornemen is dat we het niet meer over Bumibol zullen hebben, en dat we, zoals in 2007, met een glimlach, blijven genieten van alles wat op onze weg komt.

We wensen dat jullie ook toe.